Türklerden Önce Anadolunun Durumu


* Türklerin Anadoluya gelişinden önce, Anadolu Bizans ve Sasani devletleri arasında yaşanan savaşlar yüzünden harabeye dönmüştü

* Savaşlar sebebiyle nüfus azalmıştı

* 11. Yy.da Anadolu’da Rum, Ermeni Ve Süryaniler yaşıyordu.

* Bizans’ın Anadoludaki hakimiyeti zayıflamıştı.Doğu Anadolu’da Ermeni ve Gürcü Prenslikleri kurulmuştu.


ANADOLU’UNUN FETHİ


Anadolu’ya İlk Türk Akınları:

* Anadolu’ya ilk Türk akınları, Avrupa Hunları (Batı Hunları)tarafından yapılmıştır. Kafkaslar üzerinden Anadolu’ya giren Basık ve Kursık adlı iki Hun Başbuğu, Erzurum, Malatya, Çukurova üzerinden Kudüs’e kadar akınlarda bulundular ve aynı yoldan geri döndüler (398).


* Anadolu’ya ikinci akın,Sabar (Sabir,Sibir) Türkleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Hükümdarları Balak öncülüğünde Doğu Anadolu’ya girerek Kayseri, Konya ve Ankara’ya kadar akınlar düzenleyip pek çok ganimet ele geçirip geri döndüler (516).

* Anadolu’ya üçüncü akınlar Abbasi Devleti’nin hizmetine giren ilk Müslüman Türk komutanları tarafından


(Afşin,Haris,Buğra v.b.) gerçekleştirilmiştir. Tarsus-Malatya-Erzurum hattı boyunca Avasım (Sugur) adı verilen bölgelerde Türk komutanlar, Abbasilerle birlikte Anadolu’yu elinde tutan Bizans’a karşı mücadele etmişlerdir.(8-9.yy)

* Anadolu’ya dördüncü akınlar, Büyük Selçuklu liderlerinden Çağrı Bey (1015-1021) gerçekleştirmiştir. 11.Yüzyıldan önce Anadolu’ya yapılan akınlar keşif amaçlı ve giren devletlerin o günkü ihtiyaçlarına göre yapılmıştır. Oysa 11.Yüzyılda Selçukluların yaptığı Anadolu akınları ise;Anadolu’yu yurt edinmek amacıyla keşif ve yıpratmaya yöneliktir.

* Malazgirt Savaşı ve Sonrası (26 Ağustos 1071):

Büyük Selçukluların Anadolu’da ilerleyişini (Alparslan döneminde; Gürcistan, Ani, Kars, Van feth edilmiş. Alparslan’ın komutanları Orta ve Güney Anadolu’dabir çok yerleri feth etmişlerdir) durdurmak ve Anadolu’dan atmak isteyen Bizans (iç karışıklıklar, taht kavgaları vb olaylarla uğraşmakta) ile yapılan savaştır.

Romanos Diogenes komutasındaki 200 bin kişilik Bizans Kuvvetleri (Ermeni, Gürcü, Frank, Norman, Rus, Uz, Peçenek) ile Alparaslan komutasında Büyük Selçuklu ordusu Muş-Malazgirt Ovasında 1071 yılında karşı karşıya gelmişlerdir. Selçukluların uyguladığı Turan Taktiği, Bizans’la birlikte mücadele eden Uz ve Peçenek Türk kuvvetlerinin Selçukluların tarafına geçmesiyle; Bizans yenilgiye uğradı.Malazgirt Savaşı Sonucunda ;

* Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.

* Keşif amaçlı olarak yapılan Türk akınları,yerini yurt edinmeye yönelik akınlara bıraktı.

* Anadolu’da ilk Türk beyliklerinin, Anadolu Selçuklularının ve ileriki süreçte de Osmanlı Devleti’nin kuruluşuna zemin hazırlandı.

* Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlamasıyla, Arap-İslam dünyası üzerindeki Bizans baskısı da ortadan kalktı.

* Bizans,Türklerle tek başına mücadele edemeyeceğini anlayarak, Batı Hristiyan dünyasından yardım istedi. Bu da Ortaçağın en önemli olaylarından biri olarak kabul edilen,Haçlı Seferleri’nin başlamasına neden oldu.



ANADOLU’NUN TÜRKLEŞMESİ:


XI. yüzyılda Malazgirt Savaşı’ndan sonra başlayan ve günümüzde de devam eden"Türkiye Tarihi" süreci beş bölüme ayrılmıştır.

1) I.Beylikler Dönemi (XI.yy)

2) Anadolu Selçuklu Devleti (1075 -1308)

3) II. Beylikler Dönemi (13.yy)

4) Osmanlı Devleti (1299 - 1 Kasım 1922)

5) Türkiye Cumhuriyeti (23 Nisan 1920...)

* Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da irili ufaklı bir çok Türk Devleti ortaya çıkmıştır.Türkmen göçleri,Moğol baskısıyla göçlerin artmasıyla Anadolu’daTürk nüfusu artmıştır.

* Bizans; ağır vegiler, Ortodoks mezhebinden olmayanlara karşı baskılar, dış baskılar nedeniyle halkın batıya göç etmeleri, salgın hastalıklar, savaşların kaybedilmesi, nüfusun azalması gibi olumsuzluklarla zayıf duruma düşmüştür.


Anadolunun-Durumu


Malazgirt Zaferi’nden sonra yapılan antlaşmaya,Bizans’ın yeni yönetimi uymayınca, Sultan Alparslan komutanlarına Anadolu’nun tamamen fethedilmesi emrini vermişti. Melikşah zamanında da fetih hareketleri devam ettirildi. Kutalmışoğlu Süleymanşah ve kardeşi Mansur gibi hanedan üyeleri ile Artuk Bey,Danişment Gazi, Ebul Kasım ve Mengücek gibi komutanlar, Anadolu içlerine kadar akınlar düzenlediler.


Anadolu’nun fethine katılan bu beyler fethettikleri bölgelerde, Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlı kalmak şartıyla bazı beylik ve devletler kurdular.Bahsedilen bu beylik ve devletler, Melikşah’ın ölümüyle başlayan taht kavgalarından yararlanarak (1092 - 1116) bağımsızlıklarını kazandılar.



DANİŞMENTLİLER (1080-1178):


* Melikşah’ın komutanlarından Danişmentoğlu Ahmet Gazi tarafından Sivas merkez olmak üzere Tokat, Niksar, Amasya, Kayseri dolaylarında (İç Anadolu Bölgesinde) 1080 yılında kuruldu.

* Haçlılara ve Bizanslılara karşı mücadele ettiler.

* Anadolu’daki ilk Türk beyliklerinin en güçlüsü haline geldiler. Anadolu Selçuklu Devleti’ni en çok uğraştıran devlet oldular. 1142 Mehmet Beyin ölümüyle taht kavgaları başlamış. Bu durumdan yararlanan Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan 1178 yılında bu devlete son verdi.



SALTUKLULAR (1072 - 1202):


* Alparslan’ın komutanlarından Ebul Kasım Saltuk tarafından Erzurum başkent olmak üzere Doğu Anadolu’da 1072 yılında kuruldu.

* Gürcülerle mücadele ettiler.

* Anadolu Selçuklu hükümdarı Rükneddin Süleyman Şah tarafından bu beyliğe 1202yılında son verildi.



MENGÜCEKLER (1072-1228):


* Alparslan’ın komutanlarından Mengücek Gazi tarafından Erzincan ve Kemahdolaylarında 1072 yılında kuruldular.

* Gürcüler ve Rumlara karşı başarılı savaşlar yaptılar.Haçlıların (Trabzon Rum Devleti) güneye inme çabalarını sonuçsuz bıraktılar. Kültürel ve ticari başarılar sağladılar. I. Alaeddin Keykubad tarafından 1228 yılında ortadan kaldırıldılar.



ARTUKLULAR (1102-1409):


* Artuk Bey tarafından 1102 yılında Mardin, Diyarbakır, Elazığ merkez olmak üzere Doğu ve Güneydoğu Bölgesinde kuruldu. Üç kol halinde varlığını sürdürmüştür.

1-Hasankeyf (Diyarbakır) Artuklu Kolu (1102-1231) 2-Mardin Artuklu Kolu (1108-1409) 3-Harput Artuklu Kolu

(1185-1234):
ÇAKA BEYLİĞİ (1081-1093):

* Çaka Bey tarafından,İzmir merkez olmak üzere 1081 yılında kurulmuştur.İzmir Beyliği olarakta bilinir.

* Tarihte bilinen ilk Türk denizcisi Çaka Bey,devleti ise Çaka Beyliğidir. (Türk Deniz kuvvetlerinin kuruluş yıl dönümü)

* Çaka Bey, kurduğu donanma ile Bizans tahtını ele geçirmeye çalışmış ancak başarılı olamamıştır Haçlı orduları İzmir’i ele geçirerek Bizans’a geri vermişlerdir.



ANADOLU DA KURULAN DİĞER TÜRK BEYLİKLERİ

Sökmenliler (Ahlatşahlar) (1100-1207): Sökmen El Kutbi tarafından 1100 yılında Van Gölü çevresinde kurulmuş, Ahlat alınarak merkez yapılmıştır. Artuklular, Mengücekliler, Saltuklular, Gürcüler, Haçlılarla mücadele etmişler, sınırları Kars’a kadar genişlemiştir. 1207 yılında Eyyübiler tarafından ortadan kaldırılmıştır.

Togan-Arslanoğulları (Dilmaçoğulları)(1085-1394): Dilmaçoğlu Mehmet Beytarafından Bitlis - Erzen dolaylarında 1085 yılında kurulmuştur. Togan Arslan ünlü hükümdar olup,bu hükümdarın soyundan gelen Erzen beyleri Togan-Arslanoğulları olarak bilinmektedir.Gürcü ve Haçlılarla mücadele etmişler.Selçuklular,Harzemşahlar,İlhanlılar egemenliğine girmişler ve Akkoyunlular tarafından 1394 yılında yıkılmışlardır.

İnaloğulları (1098-1183):İnal Bey tarafından Diyarbakır (Amid) ve çevresinde 1098yılında kurulmuştur.Kültürel açıdan Diyarbakır zenginleştirilmiş.(40 bin ciltlik kütüphane kurulmuş) Eyyübi Sultanı Selahaddin Eyyübi tarafından 1183 yılında inaloğullarına son verilmiştir.

Çubukoğulları (1085-1213): Emir Çubuk tarafından Harput merkez olmak üzere 1085yılında kurulmuştur. Palu, Arapkir, Çemişgezek,Yemen,Aden alınmıştır.Artuklu Belek Gazi 1213 yılında devlete son vermiştir.

İnançoğulları (1261-1368): Mehmet Bey tarafından 1261 yılında Ladik-Denizlitarafında kurulmuş. Kurulduğu bölgenin ismiyle de anılır. 1368 yılında Germiyanoğullarına katılmıştır.

Tanrıvermişoğulları (1081-1093): Tanrıvermiş Bey tarafından 1081 yılında Efes ve çevresinde kurulmuş. Bizans tarafından 1093 yılında yıkılmıştır.


ANADOLU’DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİNİN ORTAK ÖZELLİKLERİ:

* Malazgirt Savaşı’ndan sonra, 1071 yılından sonra (XI.yüzyılda) kurulmuştur.

* Kurucusunun isimleri ile anılırlar.

* Kuruldukları bölgenin Türkleşmesini sağladılar.

* Anadolu’ya Türkiye denmesini sağladılar.

* Türk Tarihinin devamını sağladılar.

* Türk-İslam kültürünü Anadolu’ya taşımışlar

* Kuruldukları bölgeleri imar edip, kültürel-ekonomik açıdan canlandırdılar.

* Bizans, Gürcü, Ermeni, Rum, Haçlı kuvvetlerine karşı bulundukları yurtlarını korudular.

* Türk nüfusu artmış,yaşanan yerler, alınan yerlere Türk ismi verilmiş.


SONUÇ OLARAK; Anadolu’da kurulan I.Beylikler; Anadolu’nun hızlı bir şekilde fethini,Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağladılar. Haçlılara karşı başarılı savaşlar yaptılar. Anadolu’da kültür ve sanat eserleri bıraktılar.

Admin

Taglar: TürklerdenÖnceAnadolununDurumu

9. Sınıf Tarih Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar
Anadolu Selçuklu Devleti (1075 - 1308)

Süleyman Şah (1075-1086): Sultan Alparslan’ın Malazgirt Savaşı sonrasında verdiği emir gereğince,Anadolu’nun fethine katılan Süleyman Şah ve kardeşi Mansur Bey, Bizans’tan Konya ve çevresini, Afyon’u ve Kütahya’yı aldılar.

Haçlı Seferleri (1096-1270)

1096 -1270 yılları arasında yaklaşık iki yüzyıl süren Avrupa Devletlerinin Türk-İslam Dünyasına yaptıkları seferlere denir. Kısaca Haç ile Hilal arasındaki mücadeledir. Avrupalıların elbiselerinde, kullandıkları araç-gereçlerde ha

Otuz Yıl Savaşları

Otuzyıl Savaşları on yedinci yüzyılda Hıristiyanlığın Avrupa kıtasındaki mezhep kavgalarının 1618-1648 yılları arasındaki safhası.

Abbasiler (750 - 1258)

Ebu Müslim’in, Emevi Devletini yıkarak Küfe’de Ebul Abbas’ı halife ilan etmesiyle Abbasi Devleti kuruldu. Abbasi halifesi Ebu’l Abbas Abdullah, Hz. Muhammed’in amcası Abbas’ın soyunciandır.

Anadolu Uygarlığı

Anadolu; verimli arazilere sahip olması , önemli ticaret yolları üzerinde bulunması, iklim şartlarının elverili olması , etrafının denizlerle çevrili olması gibi sebeplerle birçok devlete ev sahipliği yapmıştır. Anadolu uygarlığını o

Avrupa Hun Devleti

BALAMİR önderliğinde Avrupa ya gelen Kuzey Hunları Tuna nehrini aşarak bugünkü Macaristan bölgesine gelmişler ve burada AVRUPA HUN DEVLETİNİ kurmuşlardır



Sayfa Yorumları

Yorum Ekle





Mesaj / Bildirim Gönderin