Türkiye’de Su Kaynakları

Türkiye’de Su Kaynakları
Türkiye’nin Denizleri

Ülkemizin kıyı uzunluğu 8333 km’dir. En uzun kıyı şeridine sahip denizimiz EGE’dir. Girinti çıkıntıdan dolayı.



Akdeniz

* Denizlerimiz arasında en tuzlu olanıdır. (Nedeni; enlem etkisi, buharlaşma, akarsularla beslenmesinin az olması)

* Antalya Finike-Kaş arası kıyılar hariç (bu kıyılar dalmaçya tipi kıyıdır) boyuna kıyılar görülür.

* Kıta sahanlığı dardır. Falezler fazladır.

* Kıyılarındaki plajlar deniz turizmi açısından büyük bir potansiyele sahiptir. (Alanya, Side, Kemer, Finike, Kaş gibi) Güneşli gün sayısı en fazladır.

* Ulaşım ve az da olsa balıkçılık alanında katkıları vardır.

* Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Kerkük-Yumurtalık petrol boru hatlarının, Akdeniz kıyılarında sona ermesi ve buradaki limanlarımızdan Avrupa ülkelerine taşınması Doğu Akdeniz’in stratejik önemini artırmaktadır.



Karadeniz

* Tuzluluk oranı azdır. (Nedeni; enlem etkisi, buharlaşmanın az olması, akarsularla beslenmesinin fazla olması)

* İstanbul boğazı kıyıları hariç (bu kıyılar ria tipi kıyılardır) boyuna kıyılar görülür.

* Kıyıda girinti-çıkıntı, koy-körfez azdır.

* Kıta sahanlığı dardır. Falezler fazladır. Doğal limanı (Sinop) az.

* İklim dolayısıyla deniz turizmi gelişmemiştir.

* Balıkçılık açısından önemli bir potansiyele sahiptir(%80).


NOT: Karadeniz’de 200 m. Derinlikten sonra canlı yaşamı yoktur. Nedeni kükürt hidrojen gazının varlığıdır



Ege Denizi

* Çok sayıda adaya sahiptir.

* Tuzluluk oranı olarak Akdeniz’den sonra ikinci sıradadır.

* Menteşe kıyıları hariç (bu kıyılar ria tipi kıyılardır) enine kıyılar görülür.

* Kıyıda girinti-çıkıntı, koy-körfez fazladır.(Turizm)

* Kıta sahanlığı geniştir, Kıyıda delta fazladır.

* Falezler azdır, Doğal limanı fazladır.(İzmir Limanı)

* Yurt ekonomisine balıkçılık, turizm, ulaşım, ticaret gibi pek çok alanda katkısı vardır. Ege denizinde İZMİR ÇAMALTI Tuzlasından tuz elde edilir.



Marmara Denizi

* İstanbul Boğazı ile Karadeniz’e Çanakkale boğazı ile Ege Denizi’ne bağlanır.

* Çok sayıda adaya sahiptir.(Marmara adası)

* Kapıdağ yarımadası(tombolo)

* Dalga birikim şekillerinin en yaygın olduğu denizimizdir.

* Yurt ekonomisine balıkçılık, turizm, ulaşım, ticaret gibi pek çok alanda katkısı vardır.

* İstanbul Boğazı, su seviyesi yüksek olan Karadeniz’in sularını üst akıntıyla Akdeniz’e; tuzluluk oranı fazla olan Akdeniz’in sularını da alt akıntıyla Karadeniz’e taşır. Bu durum, balıkçılık açısından olumlu fakat deniz ulaşımı açısından olumsuz bir hâl teşkil etmektedir.



Türkiye’nin Gölleri

Ülkemizde Göllerin yoğunlaştığı dört alan vardır;
Van Gölü çevresi

Tuz Gölü çevresi,

Göller Yöresi (Eğirdir, Burdur, Beyşehir, Acıgöl

Marmara Denizi’nin güneyinde (Sapanca,İznik, Ulubat, Manyas.)

Van gölü (Sodalı), Tuz gölü(Tuzlu),Burdur-Acı göl(Acı),Beyşehir(Tatlı)

Turkiyenin-Golleri



Ülkemizdeki Barajlar

Fırat Nehri: Keban, Karakaya, Atatürk, Birecik ve Karkamış

Dicle Nehri: Kralkızı, Ilısu, Batman, Dicle ve Devegeçidi

Aras Nehri: Arpaçay

Seyhan Nehri: Seyhan ve Çatalan

Ceyhan Nehri: Sır, Aslantaş, Menzelet, Kartalkaya

Manavgat Nehri: Oymapınar

Gediz Nehri: Demirköprü

Büyük Menderes Nehri: Kemer ve Adıgüzel

Sakarya Nehri: Porsuk, Bayındır, Sarıyar (Hasan Polatkan) Gökçekaya ve Kurtboğazı

Kızılırmak: Hirfanlı, Derbent, Kesikköprü, Altınkaya, Kapulukaya, Çubuk 1 ve 2

Yeşilırmak: Almus, Hasan Uğurlu, Suat Uğurlu ve Kılıçkaya

Çoruh Nehri: Muratlı, Borçka ve Deriner


 
Türkiye’nin Akarsuları

* Komşu ülkelere göre akarsu ağı bakımından zengindir. Ancak bu akarsu ağı karmaşıktır. (Nedeni; yer şekilleri)

- Boyları genellikler kısadır. (Nedeni üç tarafı denizlerle çevrili olması- yer şekilleri)

- Akımları (taşıdığı su miktarı-debi) genellikle düşüktür. (Nedeni yarı kurak iklim koşulları)

* Rejimleri (akımda yıl içinde görülen düzen) genellikle düzensizdir. (Nedeni yağış düzensizliği)

- Genellikle açık havzalıdırlar (sularını denize ulaştırırlar) (Nedeni üç tarafının denizlerle çevrili olması -Genellikle ülkemiz sınırlarında doğup ülkemiz sınırlarında denize dökülürler.

- Yatak eğimleri fazladır. (Genç oluşumlu bir ülke olması ve yer şekillerinin engebeli, dağlık ve yüksek olması nedeniyle) Bu nedenle;

* Akış hızları fazladır. -Havzaları dardır.

- Aşındırma ve biriktirme faaliyetleri fazladır. (Buna bağlı Türkiye yer şekillerinin oluşumundaki en etkili dış kuvvet akarsulardır)

- Denge profiline ulaşmamışlardır.

- Hidroelektrik potansiyelleri yüksektir.

- Bartın(KOCAIRMAK) ve Filyos(YENİCE) çayları hariç ulaşım amaçlı kullanılmazlar. (Nedeni; düzensiz rejime sahip olmaları ve denge profilini kazanmamış olmaları)

- Türkiye su sporları (rafting, kano ve su kayağı) bakımından önemli bir potansiyele sahiptir. Yeryüzünün en hızlı akan nehirlerinden biri olan Çoruh Nehri dünyaca tanınmaktadır.



Akarsularımızın Rejimleri

Akarsularımızın çoğunluğunda yaz aylarında akım (debi)miktarı en düşük seviyesine iner. Akım kış mevsiminde artar.(Yağış)

- Ege-Akdeniz; kış(yağış)

- İç Anadolu; İlkbahar(yağış)

- Doğu Anadolu; İlkbahar(Kar erimeleri) Kışın kar yağışına bağlı olarak akım düşer.

- Karadeniz; Düzenli

Akdeniz bölgesinde Karstik yapıdan dolayı Antalya’daki Manavgat ve Köprüçay akımları yüksektir.(su yeraltına iner.)

- Karadeniz, Ege, Akdeniz, Marmara, Basra Körfezi AÇIK HAVZADIR.

- Orta Anadolu, Hazar havzası ve Van gölü KAPALI HAVZADIR.



Türkiye’nin Yer Altı Suları

- Alüvyal ve karstik alanlar yer altı suları bakımından zengindir.

- Karstik kaynaklara karstik arazinin yaygın olduğu Batı Akdeniz ve Güney Ege’de sıkça rastlanır.

- Sıcak su kaynaklarının dağılışıyla, fay hatlarının dağılışı arasında doğrudan bir ilişki bulunur.

* Bursa, Balıkesir, Yalova ve Adapazarıçevresi (Güney Marmara)

* İzmir, Denizli, Kütahya, Aydın ve Afyon çevresi (Batı Anadolu);

* Ankara, Yozgat, Niğde ve Kırşehir çevresi (İç Anadolu)

* Mersin, Adana ve Hatay çevresi (Güney Anadolu)

* Diyarbakır ve Mardin çevresi (Güneydoğu Anadolu);

* Erzurum, Bingöl ve Ağrı çevresi (Doğu Anadolu)

* Amasya ve Tokat çevresi(Kuzey Anadolu).

- Aydın(Germencik), Denizli(Sarayköy) sıcak sudan(jeotermal)enerji elde edilmektedir.



Türkiye’de Su Kaynaklarından Yararlanma

- Türkiye, konumu gereği sahip olduğu deniz ve boğazlar sayesinde deniz ulaşımı açısından son derece önemli bir yere sahiptir.

- Ticaret, Balıkçılık, Turizm, Sanayi, Enerji gibi amaçlarla faydalanılır.

- İzmir, Kuşadası, Bodrum, Datça, Marmaris, Göcek, Fethiye, Kemer ve Antalya kıyıları en donanımlı yat limanları (marina) vardır.
Admin

Taglar: Türkiye’deKaynakları

Coğrafya Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar
Bitki Çeşitleri

İklim Etkisi: Sıcaklık ve yağışın uygun olduğu alanlarda bitki örtüsü zengin iken kurak ve soğuk yerlerde bitki yetişmez. İklim ve bitki örtüsü birbirine bağlıdır.
Toprak Çeşitleri

Toprak; taşların (kayaçların) çözülmesi sonucu oluşan içerisinde çeşitli canlıların, mineral ve organik maddenin bulunduğu doğal bir örtüdür.
Türkiye’de Bitki Çeşitleri

Türkiye, Zengin Bitki Çeşitliliğine Sahip Olan Dünyanın Sayılı Ülkelerinden Biridir. Bu Zenginlikte; İklim Çeşitliliği, Kısa Mesafelerde Değişen Yeryüzü Şekilleri, Coğrafi Konum, Jeolojik Zamanlar Boyunca Görülen İklim Değişiklikl
21 Aralık Özellikleri

Güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne 43°06′ lık açı ile gelir. Kış mevsiminin başlangıcıdır.
21 Haziran Özellikleri

Dünya, kendi ekseni etrafındaki günlük dönüşünü sürdürürken, bir yandan da Güneş’in çevresinde dolanır.
21 Mart Özellikleri

Güneş ışınları öğle vakti Ekvator’a 90° lik açı ile düşer. Gölge boyu Ekvator’da sıfırdır.

Sayfa Yorumları

Yorum Ekle




İlginizi Çekebilir

Mesaj / Bildirim Gönderin