Osmanlıda Esnaf Birlikleri


Osmanlıda Esnaf Birlikleri

LONCA TEŞKİLATI

Esnafı
a) Üreticiler
b) Hizmet erbabı
olarak ikiye ayırabiliriz.

1) Üreticiler: Hammaddeyi işleyerek, işlenmiş madde haline getiren esnaflardır.
Örneğin: Bakırcı, kılıççı, fırıncı, demirci gibi...

2) Hizmet Erbabı: Toplum için gerekli bir hizmeti yapan esnaftır.
Örneğin: Berberler, hammallar gibi...

* Osmanlı toplumunda esnaflar LONCA adı verilen teşkilatlara sahiptiler. Her esnaf muhakkak bir loncaya kayıtlı olur, loncasının koruması ve denetimi altında bulunurdu. (Bugünkü tabipler odası, mimarlar odası, şoförler cemiyeti gibi...)

* Dükkan açma hakkına GEDİK denilirdi. Gedik’e sahip olmak için çıraklık, kalfalık yapıp, ustalık belgesini almak gerekirdi.

Loncaların başlıca görevleri şunlardı:
1. Üye sayısını, üretilen malların kalitesini,fiyatını belirlemek
2. Esnaf arasındaki haksız rekabeti önlemek,
3. Esnaf ile devlet arasındaki ilişkileri düzenlemek,
4. Üyelerine kredi vermek.


* Her loncada yaşlılardan meydana gelen 6 kişilik bir "ustalar kurulu" vardı. Bunların en yaşlısı başkan olur ve ŞEYH adını alırdı.
Şeyh: Çıraklık ve ustalık törenlerini yönetir ve cezaların uygulanmasını sağlardı.
Kethüda: Loncayı dışarda temsil eder, hükümetle ilişkileri düzenlerdi.
Nakib: Şeyhi temsil eder,esnafla şeyh arasında aracılık yapardı.
Yiğitbaşı: Disiplin işleri ve esnafa hammadde dağıtımını yapardı.
Ehl-i Hibre: İki kişiydiler. Mesleğin sırlarını bilen, malların kalitesi bildiren, fiyat belirleyen uzman. (Bilirkişi)

Bu 6 kişiden oluşan Lonca kurulunun dışında Lonca teşkilatıyla ilgili devlet görevlileri de vardı;

Bunlar:
Kadı: Lonca birliklerinin en üst makamıydı. Esnaf arasındaki anlaşmazlıkları çözümler ve yukarıda belirtilen altı kişilik kurulun seçilmesini onaylar veya görevden alırdı.
Muhtesib: Çarşı ve pazar denetlemesi yapardı. Satılan mal ve fiatları kontrol ederlerdi.(zabıta)

NARH SİSTEMİ

* Narh uygulaması ürün fiyatlarının ve standartlarının belirlenmesine ve kayıt altına alınmasına yönelik bir uygulamadır.

* Narhlar değişen şartlara uygun olarak değiştirilirdi. Aynı ürünün narhı, bölgeden bölgeye değişen şartlar nedeniyle ( nakliye bedeli ,iklim özellikleri, maliyet farkları) farklı olabilirdi.

* Narhların tespiti kadıların başkanlığında kurulan komisyonların göreviydi. Bir malın fiyat tespit komitesi, ilgili esnafın şeyh, kethüda, yiğitbaşı, ehli hibre gibi yönetici ve uzmanlarıyla halkın temsilcilerinden oluşuyordu.

* Narh, toptancı ve perakendeci için ayrı ayrı tespit edilirdi. Toptancıların dükkân açıp perakendecilik yapmaları yasaktı.


Narh tespitinden örnekler: “Kanunname-i İhtisab-ı Bursa” dan (2. Beyazıt dönemi 1447-1512)

* Karpuzun ilkin dört okkası bir akçeye,iki günden sonra altı okkası bir akçeye, beş-altı günden sonra sekiz okkası bir akçeye olacak.

* Eskiden etin 250 dirhemi bir akçeye olunca, tava biryanın okkası 3,5 ‘ a olacak. Asma Koyun Biryanın okkası 4 akçe olup, küfe kebabının soğandan gayrı 90 dirhemi 1 akçeye olacak.Kemikli tandır kebabının 125 dirhemi 1 akçe olacak.

NOT: Ağırlık ölçüsü kabul edilmeden önce Osmanli doneminde kullanılan ağırlık ölçü birimine Dirhem denir.1 dirhem 3.2 kgdır.

Admin

Taglar: OsmanlıdaEsnafBirlikleri

Tarih Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar
Cumhuriyet Döneminde Eğitim (1938 e kadar)

Milli Mücadele eğitimi derinden etkilemiş, Anadolu’daki işgal kuvvetleri, okullarda kendi propagandalarını yaparken bazı okulları da kapatmışlardır.

Cumhuriyet Döneminde Ekonomi (1938 e kadar)

Yeni Türk Devletinin ekonomi politikalarını belirlemek için 17 şubat - 4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir’de Türkiye İktisat Kongresi toplanmıştır.

İlk Türk Devletlerinde Eğitim

Askeri Eğitim, Mesleki Eğitim, Bilim. İlk Türk devletlerinde bilgiye ve bilgili insana önem verilmiştir.

17. ve 18. Yüzyıl Osmanlı Devlet Teşkilatı

Bu yüzyıllarda meydana gelen önemli değişmeler şunlardır. Osmanlı devletinde 18. yüzyılda sadrazamın güçlenmesiyle Divan Toplantıları Bab-ıali de(sadrazam konağı) toplanmaya başladı.

İlk Türk Devletlerinde Devlet Teşkilatı

İlk Türk Devletlerinde Devlet Anlayışı, Türklerde Ordu, Devlet Yönetimi. İlk Türk devletlerinde Kağanı koruyan seçme muhafız birliklerine Böri, Keşifler yapan akıncı birliklerine deYelme denir.

İlk Türk Devletlerinde Ekonomi

Bozkır hayatında göçebe toplum olarak varlığını sürdüren İlk Türklerde ekonominin temelini hayvancılık oluşturur. En çok koyun ve at yetiştirilirdi. Zenginler at eti, diğer insanlar ise koyun eti yerlerdi. Kısrak sütünden kımız, dar



Sayfa Yorumları

Yorum Ekle





Mesaj / Bildirim Gönderin