CANLILARIN ARASINDAKİ BESLENME İLİŞKİLERİ VE YAŞAMA BİRLİKLERİ
1) Ototroflar (Üreticiler)
İnorganik maddelerden organik madde sentezlerler.
En fazla bulunan gruptur.
İki tiptir.
A) Fotosentetikler:
Işık enerjisini kullanırlar.
Klorofilleri vardır.
Örnek: Yeşil bitkiler,bakteriler ve mavi-yeşil algler.
B) Kemosentetikler:
Kimyasal enerjiyi kullanırlar.
Klorofilleri yoktur.
Örnek: Nitrit bakterileri, nitrat bakterileri, azot bakterileri, kükürt bakterileri, demir bakterileri
2) Heterotroflar (Tüketiciler)
Hazır besin kullanırlar.
3 tiptir.
A) Holozoik Canlılar:
Katı besinlerle beslenirler.
I) Etçiller (Karnivor)
II) Otçullar (Herbivor)
III) Hem etçil hem otçullar (Omnivor)
B) Simbiyotik Canlılar:
I) Mutualizm => (+,+) => Mantar ve su yosunu(Liken)
II) Kommensalizm => (+,0) => Köpek balığı, echenes balığı
III) Parazitlik => (+,-) => Bit,pire,kene
Tam parazitlik: Sindirim sistemi iyi gelişmemiş, insan ince bağırsağında yaşayan yassı kurtlar tam parazittir.
Yarı parazitlik: Ökseotu gibi bitkinin gövdesine sarılarak su ihtiyacını karşılayan parazitlerdir.
C) Saprofit Canlılar:
Organik maddeleri inorganik maddelere ayrıştırırlar.
Enzim sistemleri iyi gelişmiştir.
Hücre dışı sindirim yaparlar.
Örnek: Çürükçül bakteriler, mantar ve küfler.
Not1: Öglena ve böcekçil bitkiler hem ototrof hem de heterotrofturlar.
Not2: Protookoperasyon: Bir arada yaşayan iki türün belirli bir süre birbirlerinden yararlanmaları olayıdır. Timsah-Kürdan kuşu.
YAŞAMA BİRLİKLERİ
Birey – Populasyon – Komünite – Ekosistem – Biyosfer
Populasyon: Aynı türden canlıların oluşturduğu topluluğa denir.
Komünite: Farklı populasyonların oluşturduğu topluluğa denir.
Ekosistem: Canlıların yaşamış olduğu cansız çevreye denir.
Biyosfer: Ekosistemi tamamen çevreleyen yapıya denir.
Ekoton: Sınır bölgesidir.Buradaki tür sayısı en fazladır.
Mikroklima: Farklı iklim ortamları.
Habitat: Canlının adresidir yani ekosistemde yaşadığı yerdir.
Ekolojik Niş: Canlının habitattaki görevidir.
Süksesyon: Baskın türün değişmesidir.
Flora: Bitki topluluğuna denir.
Fauna: Hayvan topluluğuna denir.
Ekosistem (Spil dağı) => Komünite (Spil dağında yaşayan canlılar) => Populasyonlar (Spil dağında yaşayan çamlar) => Topluluklar (Spil dağında yaşayan çam toplulukları)
POPULASYON
Populasyonu etkileyen faktörler:
a) Doğum
b) Ölüm
c) Salgın hastalıklar
d) Savaşlar
e) Doğal afetler
f) Besin miktarı
g) Yaşama alanı
h) Artık miktarı
ı) Göç (İçe göç-Dışa göç)
Bir Populasyonda;
1. Doğum Oranı > Ölüm Oranı (İçe göç > Dışa göç) => Populasyon büyür, ortam şartları iyidir, genç miktarı çoktur.
2. Doğum Oranı < Ölüm Oranı (İçe göç < Dışa göç) => Populasyon küçülür, ortam şartları kötüdür, yaşlı miktarı fazladır.
3. Doğum Oranı = Ölüm Oranı (İçe göç = Dışa göç) => Populasyon dengededir, ortam şartları normaldir, bireyler eşit sayıdadır.
* Bir populasyonda yaşanabilen maximum birey sayısına taşıma kapasitesi denir.
* Bir populasyondaki birey sayısı populasyonun yoğunluğu belirler.
* Besin piramidinde üreticilerden tüketicilere doğru gidildiğinde sayıda azlık,irilik ve biyokütlede azlık görülür.
* Beslenme seviyelerinde enerji transferindeki hiyerarşi “kim kimi yer” sorusunun cevabına göre belirlenir.
* Besin piramidinde yukarılara doğru çıkıldıkça enerji kaybı olur.
* İç Parazitlik (endoparazit): Bağırsakta yaşayan solucan ve kurtlar,bakteriler,mantarlar ve bazı bir hücreliler bu gruptandır. Enzim sistemleri olmadığı için kompleks besinleri sindiremezler.
* Dış Parazitlik (ektoparazit): Canlının dışında yaşayan parazitlerdir. Enzim sistemleri ve sindirim sistemleri vardır. Bit,pire,tahta kurusu,kan emici sinekler bu gruba girer.
* Parazit bakterilerin sindirimle ilgili enzim sistemleri gelişmemiştir.
* Bütün parazitlerde üreme sistemi gelişmiştir.
AZOT DEVRİ
* Azotun asıl kaynağı havadır.Fakat bitkiler havadaki serbest azotu doğrudan alamazlar.
* Havadaki azot toprağa iki şekilde bağlanır.
1) Bazı bitkilerin köklerindeki yumrularda yaşayan azot bağlayıcı bakterilerle
2) Şimşeğin elektrik enerjisi sonucu atmosferdeki azotun oksijenle birleşmesiyle NO2 -, Bununda suyla birleşmesiyle HNO3 oluşur ve buda toprağa karışır.
* Nitrifikasyon: Bitki ve hayvan hücrelerinde bulunan organik azotun yeşil bitkilerin kullanabileceği nitrat tuzlarına dönüştürülmesidir. 3 safhadır.
1) Ayrışma: Çürükçül bakterilerin azotlu besinleri ayrıştırarak NH ’e dönüştürmesidir.
2) Nitritleşme: Nitrit bakterilerinin NH3’ü HNO3’e dönüştürmesidir.
3) Nitratlaşma: Nitrat bakterilerinin HNO3’ü nitrat tuzuna dönüştürmesidir.
* Denitrifikasyon: Bitkiler tarafından kullanılmayan nitrat tuzlarının denitrifikasyon bakterileri tarafından parçalanarak atmosfere serbest azot olarak göndermesidir.
HAYVAN TOPLULUKLARI
1) Organize Olmuş Gerçek Topluluklar
* Bal arısı,karınca toplulukları insan toplulukları gibi
* Topluluktan ayrılan birey tek başına hayatını sürdüremez.
2) Belli Amaçlarla Belli Zamanlarda Oluşan Topluluklar
* Antartika kıyılarındaki adalarda üreme mevsiminde bir araya gelen,üreme bitince de dağılan kral penguenler bu tür topluluktur.
* Tüm hayatı boyunca sürü halinde yaşayan canlılara örnek fillerdir.
2018-09-01 Admin Admin
Taglar: CanlılıkÇevre
| Biyoloji Ders Notları - İlginizi çekebilecek başlıklar |
|---|
|
Doku Tanımı
Çok hücreli organizmalarda hücreler bulundukları yer ve görevlerine göre yapılarında bir takım değişiklikler oluşturarak farklılaşmışlardır. |
|
Dokular - Bitkisel Dokular
Sürgen doku bitkilerde uzamayı ve kalınlaşmayı sağlar. Bu hücreler devamlı bölünme özelliğine sahiptirler. Bitkinin ömrü boyunca bölünme özelliğine sahip hücrelerin oluşturduğu dokuya birincil (primer) meristem denir. |
|
Dokular - Hayvansal Dokular
Vücudun dış ve iç kısımlarını örten dokudur. Ör: Derinin üst yüzeyi ile sindirim sisteminin iç yüzeyini örter. |
|
Bir Bilim Olarak Biyoloji
Canlıların bütün özelliklerini ve hayat olaylarını inceleyen bilim dalına biyoloji denir. |
|
Bitkiler
Fotosentez yapan ototrof canlılardır. Yarı parazit bitkiler (ökseotu) fotosentez yapar, fakat su ve mineralleri konaktan alır. Tam parazit bitkiler (cinsaçı) fotosentez yapmaz. Bitkiler üremelerine göre sınıflandırılır. |
|
Bitkilerde Boşaltım
Yapraklarda, gövdede ve köklerde boşaltım. Kara bitkilerinde üç farklı organ sayesinde boşaltım gerçekleştirilebilir. |
Sayfa Yorumları