Güdümbilim » Felsefe Terimi

Güdümbilim anlamı nedir?
(Yun. kybernetike kybernetes = dümenci, yönetici, yöneltici) 1. (Ampère'in bilimleri sınıflamasında) Yönetim sanatını inceleyen siyasa bilimi. 2. (Günümüzde )a. -> Bilişi (information) tekniği ve bilimi b. Her türden (teknik, dirimbilimsel, ekonomik, toplumsal ve benzeri alanlarda) işlemleri denetleme, düzenleme, dengeleme ve programlama ilkeleri üzerine bilim. // Düzenleme, denge kurma ilkesine göre olur.

Örneğin, bir ısı düzenleyicisinde bir duyar o andaki ısı ile olması gereken ısıyı karşılaştırır ve duruma göre soğuk ya da sıcağa aygıtı ayarlayıp dengeler, c. Kendi kendini denetleyen makineleri kurma tekniği, öğretisi (bilgisayarlar tekniği). Organizmalara, hesap makinelerine, toplumlara uygulanan denetleme ve düzenleme olayları, denge kurma dizgesine ve bilişilen aktarmaya dayanır. Lojistik ve bilişi, kuramı ile güçlenen güdümbilim, Amerika'da dirimbilime ve toplumbilime de uygulanmaktadır.

Makineler aracılığıyle canlı varlıkların görevlerini en iyi biçimde ortaya çıkarma tekniği olan güdümbilim, ne yalnızca makinelerle, ne de yalnızca canlı varlıklarla ilgilidir, tersine bunların ortak yapılarıyle ilgilidir. Bu ortak yapı, elektronik beyinle dirimbilimdeki -> benzeşen (analog) ilkeleri yeni bir çıkış noktası olarak araştırma alanına verir. N. Wiener ("Cybernetics or control and communication in the animal and the machine"), insan beyninin elektronik hesap makinesinin ikilikli dizgesi ile aynı yapıda olduğunu göstermeye çalışır.

Felsefe açısından güdümbilim: Hemen her zaman, ilerideki bir gelişme ya da -> bulgusal araştırma amacıyla yapılmış kurgusal (fiktif) bir kabulle -kendilerine bilinç yüklenemeyen dizgelerde (teknik ya da dirimbilim dizgeleri) bilinç sürecinin kabulü ile- bağlantı içindedir. Güdümbilimin kendine özgü felsefî anlamı kavrayışı aşan ilkelerin ortaya çıkarılmasında bulunur bu ilkeler, düzenleme ve bilgi verip alma işlemlerini ödev olarak koyan ve onların çözümünü matematiksel biçimde tanıtlayan bütün dallarda kendilerini gösterirler. Güdümbilimin önemi, insan gücünün yerini kendi kendine işlemler yapan ve denetleyen makinelerin almasındadır.
Felsefe Terimleri Sözlüğü Tüm Liste »